De wetgeving stelt de normen vast van de tijd die een werknemer nodig heeft om zijn werkzaamheden uit te voeren. Arbeidstijdnormen worden vastgelegd in een geformaliseerd arbeidscontract, arbeidsreglement en professionele (werk)instructies.
Het concept van werkuren van normale duur
De gebruikelijke duur van het werk wordt bepaald door de wet en de arbeidswet van het land. De belangrijkste algemeen aanvaarde normen in de workflow zijn de ploegendienst en de week. Op basis van de artikelen van de Arbeidswet mag de werkweek maximaal 40 uur bedragen. Deze tijdnorm is de limiet in het interval van de kalenderweek.
De belangrijkste soorten werkweek zijn: vijf dagen, met 2 vrije dagen, en zes dagen - 1 vrije dag. Het hoofdwerkschema bij ondernemingen voorziet in 5 werkdagen. Maar er zijn organisaties waar de toepassing van zo'n norm niet of onmogelijk is. Onderwijsinstellingen die emotionele en fysieke stress verdelen volgens vastgestelde fysiologische normen hanteren een zesdaagse werkweek. Hieronder vallen ook ondernemingen die actief zijn in de dienstensector (winkels, winkelcentra, dienstverleners), overheidsinstanties. Het aantal uren wordt in dit geval evenredig verdeeld over alle dagen van de arbeidsperiode.
Speciale tijdsnormen
De wetgeving voorziet ook in andere soorten arbeidstijdrantsoenering voor speciale categorieën - dit zijn verminderde en deeltijdse werkuren.
Kortere werktijden betekenen een werkperiode die korter is dan normaal, maar met volledige bezoldiging. Voor bepaalde categorieën personen is wettelijk voorzien in een verkorte werkweek. Voor werkende jongeren onder de 16 jaar mag de werkperiode niet langer zijn dan 24 uur per week. Een persoon tussen de 16 en 18 jaar mag maximaal 35 uur werken. Voor studenten die een voltijdse opleiding volgen en parallel werken in hun vrije tijd, wordt 50% van de tijdsnorm voor werknemers van dezelfde leeftijd vastgesteld.
Er zijn speciale normen voor mensen met een handicap - gehandicapten van de I- en II-groepen. De tijdslimiet is voor hen vastgesteld - tot 35 werkuren per week.
Werknemers die betrokken zijn bij gevaarlijk en schadelijk werk hebben het recht om de normen van werktijdverkorting toe te passen. De onderneming stelt lijsten op van functies en beroepen die betrokken zijn in gevaarlijke industrieën en op basis daarvan wordt een 36-urige werkweek vastgesteld.
Een deeltijdtarief heeft veel overeenkomsten met een verlaagd tarief. Het heeft ook een kortere dan normale duur, maar het wordt geaccepteerd en geformaliseerd door een arbeidsovereenkomst tussen de werknemer en de organisatie. Werkzaamheden met een onvolledige planning dienen schriftelijk te worden opgesteld, alleen dan hebben zij rechtskracht. Meestal wordt dit tijdtarief gehanteerd voor deeltijdwerk. Individuele normen en schema zijn speciaal voor hen goedgekeurd.
